Marc Rutte mist het leiderschap van Frits Bolkestein
Nog steeds gaan Kabinet in zicht, ondanks de halfbakken poging om VVD, PVV en CDA bij elkaar te brengen. Eerder heb ik hier mijn voorkeur voor een paars Kabinet al uitgesproken. De twee paarse Kabinetten van 1994 tot 2002 waren een verademing. Maar waarom lukt het nu niet en toen wel?In 1994 was er na de verkiezingen ook een impasse. Ook toen had het CDA fors verloren. Ook toen was een meerderheid bijna niet vinden. In 1994 waren er ook veel VVD kiezers die niets zagen een in samenwerking met de PvdA. Wiegel voerde samen met de Telegraaf een hetze tegen het idee van een paars Kabinet. Net als nu was de VVD bang voor electoraal verlies door een paars Kabinet, en van overheersing door de “linkse” partijen. Uiteindelijk ging Frits Bolkestein, die nou bepaald niet tot de linkerflank van de VVD behoorde wél akkoord met een paars Kabinet. Hij durfde zijn achterban de onvermijdelijkheid van de deze keuze voor te leggen, en hij durfde de hetze van de Telegraaf te negeren. Een man met ballen. Het eerste paarse Kabinet werd een groot succes, ook voor de VVD.
Mark Rutte zit nu in een vergelijkbare positie. Omdat de VVD nu de grootse is, anders dan in 1994, zit hij zelfs in een veel sterkere positie. Anders dan in 1994 heeft de VVD nu een populistische en heel rechtse campagne gevoerd. Rutte’s achterban kiest voor een coalitie met de VVD, laat de Telegraaf ook nu weer luid en duidelijk weten. Maar Rutte kiest geen richting, hij accepteert gelaten dat het met de PVV niet lukt omdat dat het CDA niet wil. Hij lijkt het wel prima te vinden.
Waar Bolkestein leiderschap had en over de ideologische geschillen durfde te springen om een goede regering mogelijk te maken, lijkt Rutte gevangen in zijn eigen tegenstellingen. Een rechtse campagne op immigratie en veiligheid dwingt hem naar de PVV, maar met zijn electorale concurrent op rechts samenwerken wil hij niet ook niet echt. Hij durft geen afstand te nemen van het rechtse populisme dat de VVD van de PVV heeft geleend en waarmee ze de verkiezingen hebben gewonnen. Door in de campagne de PVV thema’s over te nemen heeft hij zich tot gevangene van de PVV gemaakt, terwijl de PVV ook de grote concurrent is waartegen de VVD zich moet afzetten.
Maar Rutte pakt ook niet door als Paars+ aan de orde is. Een keuze om samen te werken met PvdA, D’66 en/of GL durft hij naar zij achterban ook niet te maken. Neen, een rol als Bolkestein durft hij niet aan. Dan houdt hij vast aan forse bezuinigen, behoud van hypotheekrenteaftrek en géén rekeningrijden. Een conservatief standpunt, terwijl hij campagne voerde met het thema dat de VVD de problemen aan zou durven pakken. Wat wil hij nou?
Rutte mist vooralsnog het leiderschap van Bolkestein. De komende weken zal moeten blijken hoeveel leiderschap Rutte echt in huis heeft. Ik verlang bijna terug naar Bolkestein.
Labels: Kabinet PVV CDA Rutte
