dinsdag 27 december 2011

Meer huurwoningen verkopen?

Het Kabinet komt met een plan om de woningbouwcorporaties te verplichten driekwart van hun huizen te verkopen. Ik heb vaker geschreven over de volstrekt op slot zittende woningmarkt. Ik ben verbaasd over dit voorstel, want het gaat gegarandeerd averechts werken.

Er worden nu maar weinig woningen verkocht, en ook maar weinig nieuwe woningen gebouwd. Nederland doet het daarmee veel slechter dan onze buurlanden, waar de woningbouw maar beperkt door de crisis wordt geraakt. De werkloosheid in de bouw stijgt in Nederland razendsnel, elders niet. Hoe komt het dat we het zoveel slechter doen?
Uiteraard heeft dat met vertrouwen te maken. Je weet niet zeker of je je eigen huis verkocht krijgt, dus ga je niets anders kopen. Iedereen weet dat de aftrek van hypotheekrente er aan gaat, maar de onzekerheid hoe en wanneer zet de markt voor een deel op slot.

Maar er is –veel- meer aan de hand. Wat een belangrijke rol speelt is dat de banken heel terughoudend zijn met hypothecaire leningen. En het Kabinet moedigt dat aan, want men wil een rem op de groei van de totale hypotheekschuld. Alle economen waarschuwen voor de Nederlandse hypotheekschuld van in totaal 650 miljard, de hoogste ter wereld! Die schuld is vervijfvoudigd in de laatste vijftien jaar!

Omdat dit Kabinet ondanks alle economische adviezen de hypotheekrenteaftrek niet ter discussie wil stellen, probeert men op andere manieren de groei van de hypotheekschuld te beperken. Het Kabinet wil dat er geen aflossingsvrije hypotheken meer komen, en je mag niet meer dan 3 a 4 maal je brutosalaris lenen. De Jager moedigt de banken aan terughoudend te zijn. Dat is van de ene kant begrijpelijk, want we moeten voorkomen dat mensen onbetaalbare schulden aangaan. Maar ik kom nu verdomd vaak het tegenovergestelde tegen: mensen huren een huis en willen er een gaan kopen. De huur die ze nu betalen is hoger dan de hypotheek die ze daarna zouden gaan betalen. Maar toch krijgen ze geen lening, want ze verdienen niet genoeg! Te gek voor woorden, mensen die van huur naar koop willen doorschuiven , goedkoper willen gaan wonen maar gewoon geen lening krijgen. Zo zetten we in Nederland de boel op slot.
Het resultaat is dat veel mensen in de huursector blijven hangen, tegen wil en dank.

Hier in Deventer kun je inmiddels ook 7 jaar wachten op een behoorlijk huurhuis, en in de randstad nog veel langer. En nu gaat het Kabinet de schaarse huurwoningen ook nog eens verkopen. Snapt u het? Het enige resultaat zal zijn dat de wachtrijen voor een huurhuis nog langer worden. De bouwers zijn bang dat nog minder mensen een nieuw huis zullen kopen, omdat je ook kunt kiezen om een huurwoning te kopen. De bouwsector protesteert dan ook tegen deze kortzichtige maatregel, die zowel de huursector als de koopsector schaadt.

Toch verwacht ik dat het zo’n vaart niet zal lopen. Corporaties zijn baas in eigen huis, en kunnen niet worden gedwongen om hun huizen te verkopen. Veel corporaties proberen nu al woningen te verkopen, maar dat lukt maar beperkt omdat er geen kopers zijn die willen én kúnnen lenen. Het zal dus wel bij deze retoriek van het kabinet blijven. Ik zou veel liever zien dat men met echte maatregelen komt die de huizenhoge problemen van de woningmarkt aanpakken. Want dat er snel iets moet gebeuren om onze zieltogende bouwsector te redden, dat mag duidelijk zijn. Het recept is voor de hand liggend: fiscale gelijkstelling van de huur- en koopsector, afschaffen hypotheekrenteaftrek (onder gelijktijdige neerwaartse aanpassing van de tarieven inkomstenbelasting), en een woontoeslag –naar vrije keuze te gebruiken voor koop of huur- voor diegenen die te weinig verdienen om zelfstandig een huis te betalen. Alleen nog even wachten op een Kabinet dat het durft om te hervormen.